bronić się
  • transkrypcja wyrazów japońskich
    18.06.2008
    18.06.2008
    Szanowni Państwo!
    Mam pytanie dotyczące prawidłowego zapisu nazw japońskich. Nazwy te to określenia związane ze sztukami walki, np. n. kata (Shi-So-Chin, Matsumura), pozycji (np. Zenkutsu-dachi – pozycja przednia), ciosów (Yoko Enpiuchi – uderzenie łokciem), sztuk walki (np. To-de – sztuka walki bez użycia broni). Czy każdy z członów powinien być pisany małą literą, czy pierwszy wielką, a kolejne małą? Czy stosować w zapisie dywiz, czy lepiej rozdzielać je spacją?
    Pozdrawiam.
  • żeśmy
    23.12.2008
    23.12.2008
    Czy sformułowania typu żeśmy są jeszcze prawidłowe???
  • Anonimowi Alkoholicy jako tacy
    8.11.2018
    8.11.2018
    Szanowni Państwo!
    Mam wątpliwości co do zdania: AA, jako takie, nie powinno nigdy stać się organizacją. Wątpliwość pierwsza: jako takie? A cóż to niby znaczy? Jako jakie? Czyżby było jakieś jako inne? Druga dotyczy rodzaju – chodzi tu o Anonimowych Alkoholików – czemu więc nie jako takich? To może być też Wspólnota AA, ale wtedy poprawnie byłoby jako taka. Sam skrót AA jest rodzaju nijakiego? A dlaczego?

    Z poważaniem – Maria W.
  • B. = D., a nie M.

    15.07.2022
    15.07.2022

    Szanowni Państwo,

    frapuje mnie zmiana rodzaju gramatycznego na męskozwierzęcy w przypadku użycia rzeczowników pospolitych męskich nieżywotnych jako nazwy okrętów (Grom, Piorun, Wicher) i broni (Durendal, Piorun, Grom). Czy to jakaś reguła? Dlaczego wyłamuje się z niej Szczerbiec? Dlaczego nie dotyczy ona nazw miejscowości (Kamień, Kłos, Potok)?

  • Brukselizm wykonywać środki zapobiegawcze

    21.12.2018
    21.12.2018

    Moja wątpliwość dotyczy środków (w domyśle – zapobiegawczych). Czy takie środki mogą być wykonane? Intuicja moja bardzo protestuje przeciwko takiemu zestawieniu. Wyszukiwarka Google zdaje się uzasadniać moją wątpliwość – dla wyrażenia wykonaćśrodki ma 436 rekordów, które albo odsyłają do środków czystości (Możemy samodzielnie wykonać środki czystości przeznaczone do dbania…), albo wskazują na przypadkowe sąsiedztwo interesującego mnie rzeczownika z czasownikiem wykonać, np. na styku dwóch różnych zdań (Aby to zadanie wykonać, środki owe muszą mieć...).

    Wśród wyników pojawia się też kontekst pokrewny omawianemu wyżej. Ale jako takiej konstrukcji bynajmniej nie broni, zwłaszcza że wygląda na tłumaczenie (i jego kopie) urzędowego tekstu prosto z Brukseli (źródło: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:22009A0515(02)):

    Środki zaradcze w przypadku niewykonania
    pomagają mu w wykonaniu takich środków zaradczych
    nie można przeszkodzić w wykonaniu środków zaradczych
    mogą wykonać środki zaradcze określone w artykule IX ustęp 1, przy czym mogą wykonać te środki tylko zgodnie z treścią upoważnienia.

    Mirosław Bańko w Słowniku dobrego stylu wśród czasowników „lubiących się” z rzeczownikiem środki wymienia m.in. dysponować, korzystać(z jakichś ś.),posługiwać się (jakimiś ś.),sięgać (po jakieś ś.), stosować (jakieś ś.), używać (jakichś ś.), wykorzystywać (jakieś ś.). Niestety, w wykazie tym czasownik wykonać nie występuje.

    W związku z powyższym konstrukcję wykonać środki zapobiegawcze należy traktować jako błąd językowy, jako neosemantyzm czy może jako termin prawniczy?

  • Kowalski i inni
    23.02.2010
    23.02.2010
    Kowalski jest jednym z najpopularniejszych polskich nazwisk, Ciesielski czy Kołodziejski średnio, natomiast prawie nie spotyka się Szewskich czy Krawieckich. Wszystkie te nazwiska pochodzą od nazw popularnych zajęć, szewc i krawiec nie są egzotyczniejsi od kowala (podobnie nazwiska Szewczyk i Krawczyk nie odstają aż tak od Kowalczyka). Czy istnieje jakaś językowa teoria, skąd te dysproporcje w przypadku końcówki -ski?
  • pomarańcz
    16.06.2006
    16.06.2006
    Szanowni Państwo,
    ponownie piszę do Państwa z prośbą o pomoc w rozstrzygnięciu nurtującej mnie kwestii językowej. Tym razem chodzi o nazwnictwo kolorów. Większość z nich można nazwać dwojako: biały – biel, żółty – żółć itp. Czy w ten sam sposób można nazwać kolor pomarańczowy? Ostatnio napisałem zdanie: „Ciemny brąz ścian zestawiono z pomarańczem tapicerowanych mebli”. Czy nie można bronić owego pomarańczu, kierując się zasadą analogii?
    Z poważaniem,
    Dominik Szulowski
  • rodzaje wypowiedzeń
    19.09.2006
    19.09.2006
    W podręczniku wprowadzony jest podział wypowiedzeń. Dzielą się one na czasownikowe (zdania) i nieczasownikowe. Wśród ostatnich są dwa rodzaje wypowiedzeń: dopuszczające możliwość wprowadzenia orzeczenia czasownikowego (równoważniki zdania) i niedopuszczające możliwości jego wprowadzenia (wykrzyknienia i zawiadomienia). Ta klasyfikacja jest poprawna? Na jakiej podstawie można rozróżnić równoważniki zdań i zawiadomienia, i wykrzyknienia? Proszę o podanie przykładów ww. wypowiedzeń.
  • syndrom sztokholmski

    5.02.2023
    5.02.2023

    Dzień dobry,

    czy zamiast nazwy „syndrom sztokholmski" można używać określenia „syndrom szwedzki"? Wiem, że czasami syndrom ten jest błędnie nazywany „syndromem helsińskim". Zastanawiam się jednak, czy słowo „szwedzki" jest akceptowalne, czy również jest niepoprawne i nie powinno być używane nawet w tekstach nieformalnych lub mowie potocznej?

  • To ludzie powinni kształtować język…
    16.04.2011
    16.04.2011
    Byłam świadkiem, jak dziewczyna zwróciła uwagę innej dziewczynie na to, że nie mówi się ubrać bluzkę, bo ubrania się wkłada. Ta powołała się na odpowiedź z poradni, stwierdziła, że to regionalizm i można go używać. Czy ludzie, którzy mówią: ubrać buty, pracować na kasie, pojechać na myjnię, włanczać itp. nie popełniają błędów, tylko używają regionalizmów lub mowy potocznej? Oni sami twierdzą, że to ludzie powinni kształtować język i że skoro tyle osób tak mówi, to znaczy, że tak powinno być. Czy mają rację?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego